جودو

[NorthFire]

جودو (به ژاپنی: 柔道) ( تلفظ راهنما·اطلاعات) یک هنر رزمی است که به پرتاب ها و تکنیک های گلاویزی و خاک می پردازد.جودو به معانی راه نرمی، شیوه ظریف یا راه ملایمت و مدارا است؛ منشأ جودو، هنر جنگی تن به تن سامورایی‌ها جوجوتسو با بیش از سه هزار سال تاریخ است و جودو نسخه ی ورزشی و بسیار لطیف تر جوجوتسو است. در سال ۱۸۸۲ توسط استاد جیگورو کانو پایه‌گذاری و به جامعهٔ ژاپن معرفی شد. استاندارد و مرکز فدراسیون جهانی جودو، سازمان کودوکان Kodokan جودو

محتویات

۱بنیانگذار

۲درجات فنی

۳برخی از اصطلاحات مهم

۴احترام و منش پهلوانی در جودو

۵فنون

۵.۱فنون پرتابی (ناگه وازا)

۵.۲فنون گلاویزی در خاک ( کاتامه وازا یا نه وازا )

۶امتیازات

۶.۱امتیاز کوکا

۶.۲امتیاز یوکو

۶.۳امتیاز وازاآری

۶.۴امتیاز ایپون

۷شیوهٔ پیروزی در مسابقات

۸کنفرانس سالانه فدراسیون جهانی جودو IJF

۹محافظ (پوشش سر)

۱۰تغییر قوانین در سال ۲۰۱۲

۱۱پر افتخارترین کشورهای جهان در کسب مدال و توسعه جودو

۱۲پانویس

۱۳منابع

۱۴جستارهای وابسته

۱۵پیوند به بیرون

بنیانگذار[ویرایش]

استاد جیگورو کانو بنیان‌گذار جودو

تاریخچهٔ جودو از زندگی مؤسس آن جدایی ناپذیر است. پایه‌گذار این هنر رزمی جیگورو کانو است ، جیگورو کانو بنیان‌گذار سیستم مدرن تربیت بدنی مدارس و دانشگاه‌های ژاپن در اواخر قرن نوزدهم (دورهٔ مِیجی)، دانش آموز چندین سبک جوجوتسو همانند کیتو-ریو و تِنجین شین یو-ریو بود. برخلاف ادعای کانو در کتاب خود با نام کودوکان جودو، که گفته بود پرتاب های جودو از سبک تنجین شین یو ریو جوجوتسو و اتمی وازای جودو از کیتو ریو جوجوتسو زاییده شده اند، جودو پرتاب های خود را از چندین سبک جوجوتسو وام دارد. از جمله این سبک ها، یوشین ریو، شیتن ریو، فوزن ریو، سوسویی شیتسو ریو، سکی گوچی ریو، تاکن اوچی ریو، میارو ریو، کیوشین ریو هستند. کانو نخستین فرد آسیایی بود که به عضویت کمیتهٔ بین‌المللی المپیک درآمد. جیگورو کانو در یک خانوادهٔ قدیمی و ثروتمند، با سابقهٔ طولانی در تولید و فروش ساکه در ناحیهٔ میکاگه واقع در منطقهٔ هیگاشی نادا در شهر کوبه زاده شد. پدر کانو، جیروساکو مارِشیبا کانو، پسرخواندهٔ کاهن اعظم معبد شینتوییِ (ایزدکدهٔ) هیوشی بود که کسب و کار موروثی خانواده را انتخاب نکرد و در مقام یک روحانی ارشد شینتو زندگی اش را وقف امور مذهبی و آموزشی کرد. او باور عمیقی به ارزش تحصیل و نیروی تعلیم و تربیت داشت و از ابتدا پسر سوم خود، جیگورو را برای کسب علم و معرفت به دست استادان بزرگی چون چوکوئون یاماموتو و شوسِتسو آکیتا سپرد. کانو در سن نه سالگی مادر خود، ساداکو کانو را از دست داد و همان سال پدر، خانواده را به توکیو منتقل کرد. کانوی جوان در مدارس خصوصی ثبت نام کرد و از ابتدا معلم خصوصی زبان انگلیسی داشت. در سال ۱۸۷۴ برای پیشرفت در مهارتهای زبان انگلیسی و آلمانی به مدرسه‌ای تحت مدیریت اروپایی‌ها فرستاده شد. در آن زمان استاد کانو تنها ۱٫۴۷ متر قد و ۴۱ کیلو وزن داشت. روزی، بایسِی ناکای، یکی از دوستان خانواده که پیشتر عضو محافظین شوگون نیز بود، دربارهٔ جوجوتسو به عنوان بهترین شکل تمرین بدنی صحبت می‌کرد. پس از آن برخی از فنون جوجوتسو را برای کانوی جوان اجرا کرد و به او نشان داد که با هنر چیرگی بر نیروها و درک لطافت و ظرافت فنون قدیمی جوجوتسو، چگونه یک شخص کوچک اندام نیز می‌تواند بر حریفی تنومند و بلندقد پیروز شود. این چنین بود که چشمهٔ جودو از دل صخرهٔ کهنسال جوجوتسو جوشید. جیگورو کانو در سال ۱۹۳۸ هنگام بازگشت از سفر کاری خود به مصر با کشتی هیکاوا مارو، در اثر ابتلاء به ذات الریه درگذشت.[۱]

همچنین بنیانگذار جودوی ایران "دکتر مهرداد حسن زاده" می باشد.

درجات فنی[ویرایش]

طبق قوانین جدید فدراسیون جودو، ورزشکاران این رشته دیگر از درجات مبتنی بر «کیو» استفاده نخواهند کرد و بجای آن با توجه به رنگ کمربند ها رده‌بندی خواهند شد؛ این رده‌ها از پایین به بالا به‌ترتیب شامل کمربندهای سفید، زرد، نارنجی، سبز، بنفش، قهوه‌ای و مشکی خواهند بود؛ که عنوان سنسی به کمربند مشکی از دان یک تا دان چهار (کمربند با رنگ سیاه) و شی هان (استاد ارشد) از دان پنج تا دان هفت (کمربند با رنگ سفید و قرمز) و هانشی از دان هشت تا نه (کمربند با رنگ کمربند قرمز) اطلاق می‌گردد. در اصل جودو ۱۲ دان داشت اما استاد جیگارو کانو فقط تا دان ۱۰ آموزش داد.

برخی از اصطلاحات مهم[ویرایش]

جودوکا: جودوکار

ایپون:ضربه فنی

اوکِمی: تکنیک افت بی‌خطر (نحوهٔ صحیح زمین‌خوردن)

مائه ماواری: غلت به جلو

دوجو: محل تمرین جودو

سِن‌سِی: استاد

میگی: راست

هیداری: چپ

جودوگی: لباس جودو

ریتسورِی: تعظیم ایستاده

سِیزا: نِشَسته یا نِشَستن

رِی: دستور ادای احترام

هاجیمه: دستور شروع مسابقه

ماتتِی: دستور توقف مسابقه

جونای: داخل

جوگای: خارج

تاتامی: تشک (حصیری) جودو

نه وازا: فنون درگیری در خاک

توری: مبارزی که اجرای فن می‌کند (یا برندهٔ نهایی فن)

اوکه: مبارزی که فن بر روی او اجرا می‌شود (یا بازندهٔ نهایی فن)

آنزا: چهار زانو نشستن

آشی وازا: تکنیک‌های پا

آیومی آشی: راه رفتن عادی

گوشین هو: طریقت دفاع از خود

گوشین جوتسو: هنر دفاع شخصی (در برابر سلاح‌های سرد و گرم)

هانسوکو ماکه: شکستن مقررات در مسابقه

جی گوتای: استقرار یا حالت دفاعی

جوسِکی: مکان نشستن ویژه یا بالاتر در دوجو برای جودوکاران ارشد

کوزوشی: شکستن. برهم زدن تعادل حریف یا حریفان (کلید و آغاز هر فن)

تسوکوری: قرارگیری در وضعیت پرتاب یا خاک کردن (بعد از کوزوشی)

کاکه: تکمیل یا اجرای نهایی فن (بعد از تسوکوری)

کی کو: تمرین

کی گا: صدمه

کی آی: فریاد روحیه بخش یا خروش روح

کوشی وازا: تکنیک‌های کمر

مودان شا: کسی که کمربند سیاه ندارد

ناگه وازا: تکنیک‌های پرتاپ کردن

اوبی: کمربندی که روی لباس می‌پوشند

رِی گی ساهو: تشریفات و رسوم اخلاق و احترام در دوجو

رِنراکو وازا: تکنیک‌های ترکیبی

رِنزوکو وازا: تکنیک‌های ادامه‌دار

شی آی: مسابقه

شی هان: استاد ارشد

سوتای رنشو: حریف تمرینی

تای ساباکی: جابجایی بدن

توکویی وازا: فن شگرد یا فنون موردعلاقه

تسوری کومی: بالا کشیدن

وازا: فن

یودان شا: کسی که کمربند سیاه دارد

زارِی: تعظیم کردن در حالت زانوزده

نوگاره کاتا: فرمها یا روش‌های فرار از فن

اودگامی: ارشد بعد استاد(سِن سِی

[DeaTShoT]

.